Aby móc cieszyć się karierą trenera piłkarskiego trzeba przejść długą drogę od szczebla amatorskiego po profesjonalny poziom zawodowstwa. Uzyskanie licencji potwierdzającej uprawnienia do wykonywania tego zawodu jest uzależnione od odbycia oficjalnego szkolenia na trenera piłki nożnej. Nie ma obowiązku posiadania formalnego wykształcenia i dyplomu uczelni wyższej, choć jest to również możliwy sposób zdobycia odpowiednich uprawnień. Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się dokładnie, jak zostać trenerem piłkarskim!
Jak zostać trenerem piłkarskim? Jakie są wymagania?
Aby zostać trenerem piłki nożnej, należy posiadać odpowiednie wykształcenie i ukończyć wymagane kursy trenerskie oraz otrzymać oficjalną licencję. Doświadczenie trenera ma ogromny wpływ na jego umiejętności prowadzenia drużyn i budowania reputacji.
Poziom trudności konkretnych szkoleń zależny jest od poziomu ligi – dla początkujących wymagany będzie mniejszy zakres wiedzy, dopiero jeśli chcemy prowadzić profesjonalne lub amatorskie drużyny, to musimy posiadać odpowiednie do tego uprawnienia.
Zdobycie dobrego przygotowania fizycznego i mentalnego zawodników piłki nożnej jest możliwe tylko dzięki dobrym trenerom, więc ważne jest, aby byli oni odpowiednio przeszkoleni i przygotowani do pełnienia swojej roli.
Kursy na trenera piłki nożnej – ścieżka UEFA
Polski Związek Piłki Nożnej wprowadził w 2019 roku nowy regulamin dotyczący poziomu wykształcenia dla trenerów różnych klas mistrzowskich. Oznacza to, że wszystkie osoby trenujące muszą mieć odpowiednie licencje UEFA A lub B. Decyzja ta spotkała się z dużym niezadowoleniem części środowiska trenerskiego i zaskoczeniem dla innych, ale ponieważ PZPN szczegółowo określił warunki i regulacje dotyczące ubiegania się o te licencje, większość osób postanowiła przystosować się do nowych zasad.
Kursy trenerskie PZPN – kurs Grassroots C i Grassroots D
Kurs PZPN Grassroots D jest skierowany do osób, które chcą prowadzić drużyny seniorów w najniższych ligach piłkarskich. Licencja uprawnia również do trenowania zespołów seniorek w II, III i IV lidze. Rejestracja na kurs odbywa się online poprzez stronę PZPN. Kurs składa się z dwóch weekendowych zjazdów trwających łącznie 32 godziny i ma na celu przygotowanie uczestników do dalszej edukacji trenerskiej. Po pozytywnym zaliczeniu egzaminu końcowego, można otrzymać licencję w ciągu miesiąca.
Wymagania kursów trenerskich PZPN Grassroots D:
- ukończone 18 lat,
- zaświadczenie o niekaralności,
- min. średnie wykształcenie,
- opisanie przebiegu kariery zawodniczej (w przypadku byłych piłkarzy),
- zaświadczenie o stanie zdrowia.
Kurs Trenerski Grassroots C jest idealnym rozwiązaniem dla osób, które chcą poszerzyć swoje umiejętności trenerskie i uzyskać licencję trenera piłki nożnej UEFA C. Program trwa łącznie około 70 godzin i składa się z 5 spotkań weekendowych, rozłożonych na okres 4-5 miesięcy i dostępny jest dla osób po ukończeniu kursu Grassroots D. Posiadacze tego rodzaju certyfikatu są uprawnieni do prowadzenia drużyn A oraz B klasy, jednak w przypadku chęci odebrania większej liczby szkoleń i poprawy swoich kompetencji mogą oni również starać się o licencję UEFA B lub A.
Wymagania do podjęcia kursów trenerskich PZPN Grassroots C:
- ukończone 18 lat,
- min. średnie wykształcenie,
- udokumentowany staż zawodniczy w OZPN / ZPN w rozgrywkach dowolnego szczebla lub potwierdzony staż pracy pedagogicznej z dziećmi,
- zaświadczenie o stanie zdrowia,
- zaświadczenie o niekaralności.
Kurs UEFA C
Aby zostać trenerem piłkarskim nie potrzeba długoletniego stażu ani doświadczenia. Licencja UEFA C pozwala na prowadzenie drużyn w klasach od A do C, a także zespołów dziecięcych do ukończenia 12 roku życia. Uzyskanie certyfikatu wymaga odbycia czterozjazdowego kursu oraz zaliczenia egzaminu końcowego. Kolejne poziomy szkolenia UEFA to B i A, gdzie można doskonalić swoje umiejętności i przygotować się do jeszcze trudniejszych wyzwań.
Wymagania od uczestników kursu UEFA C:
- ukończone 18 lat,
- min. średnie wykształcenie,
- staż zawodniczy w OZPN /ZPN, albo udokumentowany staż w pracy z dziećmi,
- zaświadczenie lekarskie,
- zaświadczenie o niekaralności.
Kurs trenerski UEFA B
Kurs UEFA B w piłce nożnej to krok naprzód w karierze trenerskiej. Aby móc zdobyć tę licencję, należy spełnić pewne wymagania. Przede wszystkim trzeba posiadać ważny certyfikat UEFA Futsal B lub UEFA C lub Grassroots C. Zawodnicy, którzy mają minimum pięcioletnie doświadczenie na poziomie III ligi, są zwolnieni z opisanych powyżej procedur i mogą bezpośrednio rozpocząć kurs na UEFA B. Aby ukończyć go, obowiązują staże praktyczne, a także egzaminy teoretyczne i praktyczne.
Osoba posiadająca licencję UEFA B ma uprawnienia do prowadzenia drużyn od okręgowego poziomu ligi oraz drużyn młodzieżowych (oprócz uczestników rozgrywek). Licencja ta uprawnia również do prowadzenia drużyn Ekstraligi kobiet (piłka nożna). Uzyskanie takiego certyfikatu oznacza dla trenera możliwość pracy przy profesjonalnym poziomie piłki nożnej oraz dostarczenie mu dodatkowych korzyści cenionych na rynku pracy sportowej.
Wymagania do podjęcia udziału w kursie UEFA B:
- ukończone 18 lat,
- czynna licencja UEFA C,
- minimum 1 rok pracy trenera z licencją UEFA C,
- stan zdrowia pozwalający na wykonywanie zawodu (zaświadczenie lekarskie),
- zaświadczenie o niekaralności,
- zaliczenie egzaminów wstępnych z praktyki i teorii.
Opcjonalnie w przypadku kursów wyrównawczych:
- posiadanie legitymacji instruktora piłki nożnej (zgodną z Rozporządzeniem Ministra Sportu i Turystyki).
Kurs trenera piłki nożnej UEFA A
Kurs UEFA A dla trenerów piłkarskich umożliwia prowadzenie drużyn na wszystkich poziomach, poza Ekstraklasą, I i II ligą oraz I ligą futsalu. Uczestnikami tego kursu mogą być osoby z co najmniej średnim wykształceniem, a także z dwuletnim doświadczeniem w prowadzeniu drużyn i aktywną licencją UEFA B.
Opcjonalnie można posiadać 4-letni staż z licencją PZPN B. Kurs UEFA A składa się z intensywnego programu szkoleniowego obfitującego w wiedzę oraz dydaktyczne godziny spędzone na salach wykładowych. Czas trwania całego kursu szacuje się na okres 10 miesięcy. Co ważne, uczestnik może przystąpić do kursu tylko i wyłącznie pod warunkiem, że nie był skazany prawomocnym wyrokiem sądu.
Wymagania do podjęcia kursu UEFA A:
- ukończone 21 lat,
- wykształcenie min. średnie,
- opinia o przebiegu pracy szkoleniowej,
- czynna licencja UEFA B,
- min. dwa lata praktyki szkoleniowej z licencją B lub 7 letni staż zawodniczy w Ekstraklasie,
- zaświadczenie o niekaralności,
- zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia pozwalającym na wykonywanie zawodu,
- zaliczenie egzaminów wstępnych z praktyki i teorii.
UEFA Pro – kurs trenera piłki nożnej
Podjęcie nauki na kursie UEFA Pro to ogromny krok naprzód dla każdego trenera piłki nożnej. Uzyskanie pozytywnych wyników w tym prestiżowym programie umożliwia prowadzenie drużyn zarówno na szczeblu lokalnym, jak i międzynarodowym. Aby móc podjąć naukę na tym pełnym wyzwań kursie, potencjalni uczestnicy muszą spełnić kilka warunków: posiadać średnie wykształcenie, posiadać licencję UEFA A oraz być co najmniej rok w stażu od momentu prowadzenia zespołu z I ligi. Inwestycja zarówno czasowa jak i finansowa jest konieczna do pomyślnego ukończenia tego programu – sam koszt szkolenia to aż 14 000 PLN.
Wymagania do podjęcia kursu UEFA Pro:
- dyplom trenera UEFA A,
- min. średnie wykształcenie,
- 3-letni staż pracy z zespołami II ligi lub młodzieżowej reprezentacji Polski/zespołami Młodej Ekstraklasy lub min. 5-letni staż prowadzenia zespołów III ligi lub min. 5-letni staż pracy na stanowisku trenera Reprezentacji Juniorów U-19/juniorów starszych zakończony sukcesem na poziomie finałowej 4 w Mistrzostwach Polski Juniorów Starszych i 1 rok stażu zawodowego przy prowadzeniu I ligi lub dwa lata przy prowadzeniu II ligi lub pół roku pracy jako trener II ligi w sezonie wiosennym skutkujący awansem do I ligi,
- zaliczenie egzaminów wstępnych z teorii i praktyki,
- udokumentowana praca trenera podczas co najmniej jednej rundy rozgrywkowej Ekstraklasy lub I Ligi z licencją A.
Ile kosztuje kurs na trenera piłki nożnej?
Cena za udział w kursach może się różnić w zależności od organizatora. Wysokość ceny często jest uwarunkowana kwalifikacjami, jakie chce się posiadać po ukończeniu kursu. Można spotkać się z dodatkowymi kosztami, np. związanymi ze strojem piłkarskim, jednak organizatorzy nie zapewniają wyżywienia ani miejsc do spania dla osób przyjeżdżających na szkolenie.
Aby zostać trenerem piłki nożnej, należy wykazać się wieloma umiejętnościami, w tym znajomością aktualnych zasad gry. Z tego względu wielu byłych, emerytowanych piłkarzy decyduje się na przejście na stronę trenerską. Doskonała znajomość technik i taktyki gry jest kluczowa dla sukcesu efektywnej pozycji trenera. Umożliwia to prawidłowe motywowanie oraz sprawne planowanie ćwiczeń i treningów. Dodatkowo trener musi posiadać umiejętności interpersonalne i komunikacyjne oraz odpowiednie predyspozycje do koordynacji tempa meczu czy sprawdzanie dyspozycji fizycznych zawodników. Aby osiągnąć sukces, potrzebne są również zdolności przywódcze i decyzyjne oraz czas potrzebny na dobre poznanie kontekstu drużynowego.
